Każdy, kto choć raz odwiedził Klub Diament, rozumie, jaką sympatią darzymy bilard. Wiemy o nim naprawdę sporo, a skoro tak – pomyśleliśmy, dlaczego by nie podzielić się tą wiedzą? Dlatego omówimy dzisiaj rodzaje gry w bilard, ich pochodzenie, zasady, najróżniejsze odmiany i sprzęt wymagany do rozgrywki.
Spis treści
Bilard – rodzaje gier z całego świata
Sam bilard to ogromnie stara gra pochodząca z Azji. Do Europy dotarł już w średniowieczu – można znaleźć jego ślady w Niemczech czy Anglii. Jakie są kluczowe rodzaje gry w bilard, o których warto wiedzieć?
Dla ułatwienia podzielmy ja na początek na państwa, z których pochodzą. Każdy kraj ma swoje własne tradycje i dziesiątki pomniejszych odmian gry w bilard – dlatego zamiast wymieniać przypadkowe rodzaje, posortujemy je według korzeni.
Bilard Angielski
Bilard angielski jest zbliżony do amerykańskiego – różni się jednak zasadami, które często są nieco bardziej skomplikowane i zmniejszają dynamikę rozgrywki. Jeśli mowa o angielskich odmianach bilarda, na pewno trzeba wspomnieć o Cake i Snookerze. My skupimy się na tym drugim, jednym z najpopularniejszych.
- Snooker: zasady tej gry wydają się proste, jednak rozgrywka jest naprawdę wyrafinowana. Snooker może być rozgrywany przez więcej niż dwóch zawodników – grających jako strony (czyli drużynowo) lub niezależnie. Każdy zawodnik ma za zadanie wbić jak najwięcej z 21 bili lub zdobyć największą wartość punktową. Do wyboru jest 15 czerwonych bili o wartości 1 punktu i 6 kolorowych – tu sytuacja jest już bardziej skomplikowana. Żółta ma wartość 2 punktów, zielona – 3, brązowa – 4, niebieska – 5, różowa – 6, natomiast czarna, najważniejsza, 7. Wygrywa ten, który zdobędzie największą liczbę punktów, zatem trzeba dokładnie przemyśleć strategię. Więcej o tym, co to jest snooker i czym różni się od bilarda (tradycyjnego, amerykańskiego), pisaliśmy już na blogu.
Bilard Francuski
W tradycyjnym francuskim bilardzie należy zwrócić uwagę na wyjątkowy wygląd stołu. Nie posiada on łóz, czyli kieszeni (otworów na bile). Z reguły używa się niewielkiej liczby kul, na przykład trzech. Omówimy najważniejszy z francuskich odmian bilarda, czyli…
- Karambol – każdy zawodnik ma swoją własną bilę rozgrywającą. Dla lepszego rozróżnienia jedna z nich ma narysowaną kropkę lub inny kolor – wówczas najczęściej zamiast białej jest żółta. Natomiast trzecia bila, zawsze czerwona, jest wspólna. Jak zatem wygląda rozgrywka, jeśli stół nie posiada łóz? Nazwa może już nieco podpowiedzieć – gra polega na wywołaniu jak największej liczby zderzeń (fr. carambolage). Zderzenie liczy się wówczas, gdy bila gracza dotknie dwóch pozostałych.
Bilard Rosyjski
W bilardzie rosyjskim stosuje się bile o dość dużym rozmiarze – ich średnica to zazwyczaj 60,3 lub 68 mm, podczas gdy pozostałe rzadko przekraczają w ogóle 6 cm. Z tego względu łuzy w stołach są nieco większe, mimo że wielkość stołu się nie zmienia. Różnica jest jednak na tyle niewielka, że wbicie bili może wydawać się trudniejsze. Jaki jest najpopularniejszy rodzaj gry w bilard w Rosji?
- Ruska piramida – na stole jest 15 białych, ponumerowanych bil ułożonych w trójkąt, oraz jedna w innym kolorze. Cel? Wbicie białych bili do łuzy poprzez zetknięcie jej z inną bilą. Wydaje Ci się, że to byłoby na tyle? Nic bardziej mylnego! Nawet ruska piramida ma jeszcze więcej odmian.
- moskiewska piramidka – tutaj konieczne jest wbicie 8 bil przez każdego zawodnika. Jeśli zawodnik wbije do łuzy czerwoną bilę, przeciwnik może zdjąć ze stołu wybraną białą i schować ją do kieszeni. Za to w przypadku faulu będzie musiał ją oddać wraz z 1 punktem.
- ruska piramidka – na stole znajduje się 15 bil białych, jedna czarna. Podczas rozegrania zawodnik stara się rozbić białe, wbijając przy tym czarną bilę do łuzy. Reszta odbywa się zgodnie z zasadami podstawowej gry, za każdą bilę otrzymuje się 1 punkt. Czarna bila po wbiciu nie wraca na stół, natomiast białe wracają. Wygrywa ten zawodnik, który jako pierwszy zdobędzie 8 punktów.
- petersburska piramidka – na stole znajduje się 15 bil białych, natomiast kijem uderza się szesnastą, żółtą. Jeśli przy rozbiciu zawodnik wbije żółtą do łuzy, może ją postawić w dowolnym miejscu i wbić białą poprzez uderzenie kijem żółtej. Po każdym wbiciu żółtej można ją ponownie wyjąć na stół i ułożyć w wybranym miejscu, natomiast nie wolno robić tego dwa razy z rzędu. Punktacja podobna do pozostałych: +1 punkt za wbicie bili, -1 punkt za faul.
Analogiczne rodzaje gry w bilard można odnaleźć w Finlandii pod nazwą “kaisa”.
Bilard i jego odmiany poza Europą
Bilard Amerykański
W Stanach Zjednoczonych bilard święci sukcesy popularności. Charakterystyczne dla amerykańskiego bilarda są dwie ważne cechy: niewielki stół i ogromne łuzy, dzięki czemu gra jest dynamiczna i szybka. Ulubiony stół Amerykanów to bez wątpienia ten 9′ (czyli 254 cm x 127 cm). Najbardziej znane rodzaje gry w bilard z tego kraju to:
- Bank pool – na stole znajduje się 9 lub 15 kolorowych bil oraz biała bila. Gracz przy pomocy białej ma wbić kolorową – należy jednak zaznaczyć, że musi zadeklarować, którą konkretnie wbije. Przypadkowe bile nie dają punktów i wracają na stół.
- Dziewiątka – w tej odmianie bilardu należy po kolei wbijać bile ponumerowane od 1 do 9. Celem gry jest wbicie do łuzy bili nr 9.
- Ósemka (Blackball) – czyli klasyczne wbijanie kolorowych bil jednego rodzaju (stripes, czyli białe z kolorowym paskiem, lub solids, czyli w pełnym kolorze). O wyborze rodzaju decyduje pierwsze wbicie, później gracze wbijają swoje bile, aż na stole zostanie ostatnia – czarna. Wygrywa ten gracz, który wbije wszystkie 7 swoich bil, a na końcu czarną.
Najbardziej oryginalne rodzaje gry w bilard
Są jeszcze takie odmiany bilarda, o których zapewne nie miałeś pojęcia. Troszkę dziwne, nieco ekstrawaganckie lub awangardowe, ale w końcu bilard to bilard! Co można zaliczyć do najciekawszych odmian gry w bilard?
- Zoneball – czyli taki, którego rozgrywka ma miejsce na sześciokątnym stole.
- Crud – zamiast kijów wymaga użycia… rąk!
- Pokerball – gra w bilard z dodatkowym urozmaiceniem w postaci kart.
- Bottle Pool – jak sama nazwa wskazuje, wymaga użycia butelki.
To co? Gotowi na zupełnie nowe odmiany bilarda? Jeśli tak, czeka na Ciebie nasza oferta – Klub bilardowy Diament dla klientów indywidualnych oferuje naprawdę ciekawe atrakcje.
FAQ
Jakie są najpopularniejsze odmiany bilarda w Anglii?
- Najpopularniejsze odmiany bilarda w Anglii to Cake i Snooker. Snooker jest szczególnie znany i charakteryzuje się bardziej skomplikowanymi zasadami niż bilard amerykański. W Snookerze gracze próbują zdobyć jak najwięcej punktów, wbijając 21 bil: 15 czerwonych (każda po 1 punkt) oraz 6 kolorowych (od 2 do 7 punktów).
Czym różni się bilard francuski od innych odmian?
- Bilard francuski, znany również jako Karambol, rozgrywa się na stole bez łóz (kieszeni). W grze używa się trzech bil: dwie dla graczy i jedna wspólna. Celem gry jest wywołanie jak największej liczby zderzeń bili gracza z pozostałymi bilami na stole.
Jakie są charakterystyczne cechy bilarda rosyjskiego?
- Bilard rosyjski wyróżnia się większymi bilami, których średnica wynosi 60,3 lub 68 mm. Popularna odmiana, Ruska piramida, polega na wbiciu białych bil przy pomocy jednej kolorowej. W grze istnieje kilka wariantów, takich jak moskiewska piramidka, ruska piramidka i petersburska piramidka, które różnią się szczegółami zasad.
Jakie są najbardziej oryginalne odmiany bilarda?
- Do najbardziej oryginalnych odmian bilarda należą:
- Zoneball: rozgrywany na sześciokątnym stole.
- Crud: gdzie zamiast kijów używa się rąk.
- Pokerball: gra w bilard z dodatkiem kart.
- Bottle Pool: wymaga użycia butelki jako elementu gry.
Każda z tych odmian oferuje unikalne wyzwania i zabawę, sprawiając, że bilard pozostaje fascynującą grą o wielu twarzach.